Το μυαλό μας είναι παντοδύναμο.
Είναι το ισχυρότερο όπλο που κατέχουμε, αρκεί να προσέξουμε πώς να το αξιοποιήσουμε.
Δυστυχώς, η μεγαλύτερη μερίδα ανθρώπων δε συγκεντρώνεται εκεί που πρέπει να συγκεντρωθεί, αλλά αντιθέτως συγκεντρώνεται εκεί που έχουν αφήσει να διασπάται η προσοχή τους.
Με λίγα λόγια, εάν παρατηρήσεις τον κόσμο γύρω σου σαν απλός θεατής θα αντιληφθείς ότι επιλέγουν να εστιάζουν τη συγκέντρωσή τους σε ανούσια πράγματα, διότι επηρεάζονται εύκολα, αποφεύγοντας να συγκεντρωθούν σε καταστάσεις που πραγματικά έχουν σημασία.
Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν μας έχει μάθει πώς να χρησιμοποιούμε το μυαλό μας. Κανείς δεν μας έμαθε να πώς να συγκεντρωνόμαστε.
Η μόνη φράση που ακούγαμε από τους δασκάλους ή την οικογένεια ήταν : «Συγκεντρώσου» ή «Σκέψου», χωρίς κανείς να σου εξηγήσει πώς να συγκεντρώνεσαι ή πώς να σκέφτεσαι.
Η δύναμη της συγκέντρωσης παίζει πολύ σημαντικό ρόλο για την επιτυχία στη ζωή σου. Αν κατανοήσεις πως ακριβώς μπορείς να συγκεντρωθείς και πως συγκεκριμένα, μπορείς να εστιάζεις την προσοχή σου όπου επιθυμείς, γρήγορα θα αντιληφθείς πόσο παραγωγικό χρόνο έχασες, αφήνοντας το μυαλό σου να «βολοδέρνει».
Στα δύο χρόνια που ασχολούμαι με την προσωπική ανάπτυξη και την επιτυχία του ατόμου σε όλες τις μορφές της, δεν έχω βρει καλύτερη επεξήγηση της δύναμης της συγκέντρωσης από αυτήν που δίνει ο Dandapani, ινδός μοναχός που εξειδικεύεται σε θέματα διαλογισμού και προσωπικής ανάπτυξης.
Ο Dandapani αναφέρει ότι το πρώτο πράγμα που έμαθε όταν εισήλθε για πρώτη φορά στο μοναστήρι, ήταν το πώς δουλεύει το μυαλό.
Από τη στιγμή που καταλάβεις πως δουλεύει το μυαλό, μπορείς να το ελέγξεις και όταν το ελέγχεις, μπορείς να κατευθύνεις την προσοχή σου εκεί που επιθυμείς. Δεν μπορείς να ελέγξεις ή να εστιάσεις την προσοχή σου σε κάτι που δεν έχεις ακόμα αντιληφθεί πως λειτουργεί.
Καθώς δεν έχουμε διδαχθεί πώς να συγκεντρώνουμε το μυαλό μας, αυτό έχει την τάση να αφαιρείται και μαζί του το ίδιο κάνουμε και εμείς.
Το χειρότερο είναι ότι όλοι οι άνθρωποι γινόμαστε καλοί σε αυτό που κάνουμε συχνά, οπότε έχουμε γίνει πάρα πολύ καλοί στο να αφήνουμε την προσοχή μας να αποσπάται πχ. στο κινητό, την τηλεόραση ή το διαδίκτυο που είναι σχεδιασμένα και εξελίσσονται συνεχώς για να ελέγχουν τη προσοχή μας.
Αν σου ζητούσα να συγκεντρωθείς και να σκεφτείς συγκεκριμένα το ένα και μοναδικό πράγμα που θες να πετύχεις το νέο έτος για ένα λεπτό, πόσες φορές το μυαλό σου θα «άλλαζε» κατεύθυνση από αυτά που θες να σκεφτείς σε αυτά που έχει συνηθίσει να κάνει;
Οπότε, πως μπορούμε να μάθουμε πώς να συγκεντρωνόμαστε ή καλύτερα να έχουμε καλή αυτοσυγκέντρωση;
Όλα ξεκινούν με τη γνώση.
Αρχικά, πρέπει να κατανοήσουμε το μυαλό μας. Σύμφωνα με την περιγραφή του Dandapani, τα δύο πράγματα που πρέπει να κατανοήσεις σχετικά με τη λειτουργία του μυαλού είναι τα εξής:
1. Επίγνωση
Αναλογίσου την επίγνωση σαν μια λαμπερή σφαίρα φωτός που αιωρείται και μπορεί να μετακινηθεί οπουδήποτε.
2. Νους
Αναλογίσου τον Νου ως μια μεγάλη, αχανή περιοχή, στο εσωτερικό της οποίας υπάρχουν πολλά μέρη, χωρισμένα σε τομείς. Παραδείγματα των τομέων μπορεί να είναι: θυμός, ζήλεια, αγάπη, σεξ, φαγητό, ευτυχία, τέχνη, επιστήμη, μελέτη κ.α.
Τώρα φαντάσου την εξής εικόνα: αυτή η σφαίρα φωτός (Επίγνωση) μπορεί να ταξιδέψει σε οποιοδήποτε τομέα του Νου επιθυμεί και μόλις πάει σε κάποιο συγκεκριμένο τομέα, «φωτίζει» με το φως της αυτόν τον τομέα. Όταν ένας συγκεκριμένος τομέας «φωτίζεται» από τη σφαίρα, τότε ΕΣΥ ως άτομο αποκτάς συνείδηση -επίγνωση- του γεγονότος.
Αυτό συμβαίνει καθημερινά στις ζωές μας, καθώς αφήνουμε άτομα ή καταστάσεις να μεταφέρουν τη σφαίρα επίγνωσης όπου θέλουν μέσα στο μυαλό μας. Ήδη από τη στιγμή που θα ξυπνήσουμε και θα χρησιμοποιήσουμε το κινητό, θα επιτρέψουμε στις ζωές των άλλων να καθορίσουν τα συναισθήματά μας.
Και κάπως έτσι καταλήγουμε συγχυσμένοι και αποπροσανατολισμένοι από τον εαυτό μας. Ουσιαστικά, χάνουμε την επαφή με τον εαυτό μας, διότι μας αποσπούν την προσοχή ένα πλήθος πραγμάτων στο οποίο έχουμε συνηθίσει να λειτουργούμε ανεκτικά και άκριτα.
Η συγκέντρωση επιτυγχάνεται με το να κρατάς την επίγνωσή σου σε έναν συγκεκριμένο τομέα του μυαλού σου για ορισμένη χρονική περίοδο.
Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να αναπτύξεις την ικανότητα συγκέντρωσής σου;
Να τη μεταφέρεις συνειδητά στην καθημερινότητά σου, ώστε να γίνει μέρος των συνηθειών σου.
Εάν συνομιλείς με κάποιον στη δουλειά ή με τη σχέση σου, προσπάθησε να εστιάσεις την προσοχή σου στη στιγμή, στο πρόσωπο που μιλάς και μην σκέφτεσαι άλλα άσχετα πράγματα που δεν έχουν σχέση με τη στιγμή.
Εάν έχεις αναλάβει μια εργασία ή θες να οργανώσεις ένα σχέδιο, σκέψου αποκλειστικά αυτό που έχεις να κάνεις, ενώ παράλληλα να στέκεσαι φρουρός στις «πύλες» των σκέψεών σου. Όταν αυτές επιχειρήσουν να διαφύγουν από αυτό που θες, επανάφερέ τις σκέψεις σου στο σημείο που θες. Όταν το ξανακάνουν, πράξε το ίδιο. Συνειδητά.
Εάν εκτελείς συγκεκριμένη εργασία και το μυαλό σου διασπάται στις καλοκαιρινές διακοπές που έκανες ή στις χειμερινές που θα κάνεις, προσπάθησε να το αντιληφθείς αμέσως και επανέφερε την τάξη στο μυαλό σου.
Για παράδειγμα, προσπάθησε για εξάσκηση να συγκεντρωθείς για ένα λεπτό σε κάτι που θες να έχεις ολοκληρώσει σε βάθος ενός εξαμήνου, π.χ. μαθήματα σχολής, ορκωμοσία, χειμερινές διακοπές, διπλωματική εργασία, ανακαίνιση του σπιτιού σου, αγορά οχήματος. Παράλληλα, προσπάθησε να μετρήσεις συνειδητά τις φορές που το μυαλό σου θα «ξεφύγει» από αυτό που του ζήτησες να σκεφτεί και καθοδήγησέ το ξανά σε αυτά που εσύ επιθυμείς να σκέφτεται.
Όταν αποκτήσεις για τα καλά την ικανότητα να συγκεντρώνεσαι, τότε θα μπορείς να εστιάζεις όλη σου την ενέργεια σε ένα συγκεκριμένο σημείο.
Και τότε είναι που ξεκινούν τα θαύματα.
Το μυαλό μετατρέπεται σε ένα πολύτιμο εργαλείο. Όταν συγκεντρώνεται πραγματικά σε κάτι, όχι μόνο βοηθάει στην καλύτερη κατανόηση του, αλλά και προσπαθεί να δημιουργήσει συνδέσμους ανάμεσα σε διάφορα πράγματα ή καταστάσεις για να αποκτήσεις βαθύτερη γνώση γι’ αυτό που μελετάς ή γι’ αυτό που κάνεις.
Όσο κατευθύνεις συγκεντρωμένα όλες σου τις σκέψεις και όλη σου την ενέργεια προς ένα στόχο, τόσο το μυαλό σου θα γεννά νέες ιδέες και νέους τρόπους για την επίτευξή του. Θα είσαι κάθε μέρα όλο και πιο κοντά.
Η ζωή είναι μια απεικόνιση της συγκέντρωσης και της ενέργειας που διαχέεις στον κόσμο.
Αποκτάς αυτό στο οποίο συγκεντρώνεσαι, οπότε συγκεντρώσου σε αυτό που επιθυμείς.
Το μόνο που αρκεί είναι λίγη εξάσκηση και θα δεις γρήγορα αποτελέσματα στον τρόπο που ελέγχεις το μυαλό και την προσοχή σου.